Οι κολποκοιλιακοί αποκλεισμοί (AV αποκλεισμοί) είναι μια κατηγορία αρρυθμιών που συμβαίνουν όταν η ηλεκτρική αγωγιμότητα της καρδιάς διαταράσσεται στον κολποκοιλιακό κόμβο (AV κόμβος). Ο AV κόμβος είναι η περιοχή της καρδιάς που συνδέει τους κόλπους με τις κοιλίες και επιτρέπει τη μεταφορά της ηλεκτρικής ώθησης από τους κόλπους στις κοιλίες. Εάν αυτή η αγωγιμότητα διαταραχθεί, οι κοιλίες δεν λαμβάνουν την ώθηση για να συσπαστούν κανονικά, προκαλώντας έτσι καθυστέρηση ή ακόμα και αποκοπή της καρδιακής συστολής από τους κόλπους.
Το πόσο επικίνδυνοι είναι οι κολποκοιλιακοί αποκλεισμοί, εξαρτάται από τη σοβαρότητα του αποκλεισμού και την καρδιολογική κατάσταση του ασθενούς. Οι ήπιες μορφές έχουν καλή πρόγνωση, ενώ οι σοβαρές μορφές ενέχουν κίνδυνο για καρδιολογικές επιπλοκές. Σε όλες τις περιπτώσεις, απαιτείται έλεγχος από τον Καρδιολόγο που θα καταδείξει με σαφήνεια τον τύπο και το μέγεθος της συγκεκριμένης αρρυθμίας.
Ο κολποκοιλιακός αποκλεισμός ταξινομείται σε τρεις κύριους βαθμούς, ανάλογα με τη σοβαρότητα και την έκταση της διαταραχής στην αγωγιμότητα:
- Πρώτος βαθμός (AV πρώτου βαθμού): Η αγωγιμότητα είναι πιο αργή από το φυσιολογικό, αλλά όλες οι ηλεκτρικές ώθησες από τους κόλπους φτάνουν στις κοιλίες. Δεν έχουν συμπτώματα και ανιχνεύονται στο ηλεκτροκαρδιογράφημα. Δεν απαιτεί θεραπεία, εκτός αν συνοδεύεται από άλλα καρδιολογικά προβλήματα.
- Δεύτερος βαθμός (AV δεύτερου βαθμού): Διακρίνεται σε δύο τύπους:
-
- Μπλοκ Mobitz τύπου 1 , όπου η αγωγιμότητα στους κόλπους και τις κοιλίες είναι ακόμα δυνατή, αλλά μερικές φορές οι ωθήσεις των κόλπων δεν φτάνουν στις κοιλίες, προκαλώντας την απώλεια ενός καρδιακού παλμού. Μπορεί να προκαλέσουν ζάλη ή αίσθημα παλμών. Εντοπίζονται λόγω μιας σύντομης καθυστέρησης του PR διαστήματος στο ηλεκτροκαρδιογράφημα.
- Μπλοκ Mobitz τύπου 2: Κάποιες ωθήσεις δεν φτάνουν στις κοιλίες και δεν προκαλούν συστολή. Μπορεί να προκαλέσει ζάλη, λιποθυμία ή αίσθημα παλμών. Ο τύπος αυτός μπορεί να είναι πιο επικίνδυνος και να απαιτεί παρέμβαση. Στο ηλεκτροκαρδιογράφημα, οι ωθήσεις των κόλπων φτάνουν στις κοιλίες μόνο μερικές φορές και μετά χάνονται, χωρίς να υπάρχει αυξανόμενη καθυστέρηση.
- Τρίτος βαθμός (Ολικός κολποκοιλιακός αποκλεισμός ή πλήρης AV αποκλεισμός): Οι ηλεκτρικές ώθησες από τους κόλπους δεν φτάνουν καθόλου στις κοιλίες. Ο κολποκοιλιακός κόμβος δεν επιτρέπει τη μεταφορά της ώθησης και οι κοιλίες δημιουργούν το δικό τους ρυθμό, που είναι πολύ πιο αργός από τον φυσιολογικό καρδιακό ρυθμό. Η κατάσταση αυτή μπορεί να προκαλέσει έντονη ζάλη, λιποθυμία, κόπωση, και δύσπνοια λόγω του αργού καρδιακού ρυθμού. Στο ηλεκτροκαρδιογράφημα εμφανίζεται πλήρης διακοπή της αγωγιμότητας από τους κόλπους προς τις κοιλίες, με τα δύο μέρη της καρδιάς να λειτουργούν ανεξάρτητα. Συχνά, η αντιμετώπιση του προβλήματος γίνεται με την εμφύτευση βηματοδότη για να διασφαλιστεί ο σωστός καρδιακός ρυθμός και να αποφευχθούν επικίνδυνες επιπλοκές.
Τι προκαλεί τους κολποκοιλιακούς αποκλεισμούς
- Καρδιολογικές παθήσεις όπως η στεφανιαία νόσος, το έμφραγμα του μυοκαρδίου, οι μυοκαρδιοπάθειες, φλεγμονώδης νόσος του μυοκαρδίου.
- Διαταραχές στα επίπεδα καλίου, ασβεστίου ή νατρίου.
- Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν τον κολποκοιλιακό αποκλεισμό.
- Η ηλικία, καθώς η αγωγιμότητα μπορεί να επιδεινωθεί με την πάροδο των ετών.
- Η υψηλή αρτηριακή πίεση, άλλες καρδιοαγγειακές ανωμαλίες και φλεγμονώδεις καρδιοπάθειες.
