Η αορτική βαλβίδα βρίσκεται μεταξύ της αριστερής κοιλίας και της αορτής και ρυθμίζει τη ροή του αίματος από την καρδιά στην αορτή και το υπόλοιπο σώμα. Η στένωση και η ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας είναι δύο βλάβες στη συγκεκριμένη βαλβίδα.
Η στένωση της αορτικής βαλβίδας περιορίζει τη ροή του αίματος από την αριστερή κοιλία στην αορτή, προκαλώντας υπερφόρτωση και αυξημένη πίεση στην καρδιά.
- Ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας χαρακτηρίζεται η κατάσταση όπου η βαλβίδα δεν κλείνει πλήρως, με αποτέλεσμα την παλινδρόμηση αίματος στην αριστερή κοιλία και την υπερφόρτωση της καρδιάς.
Και οι δύο καταστάσεις εφόσον εκδηλωθούν με τα παρακάτω συμπτώματα, απαιτούν άμεση επίσκεψη στον Καρδιολόγο για προσεκτική παρακολούθηση με στόχο την αποφυγή καρδιακής ανεπάρκειας και άλλων σοβαρών επιπλοκών.
Συμπτώματα
- Δύσπνοια, κυρίως κατά τη σωματική άσκηση ή κατά την αναρρίχηση σε σκάλες.
- Αίσθημα παλμών ή ταχυκαρδία.
- Ζάλη ή λιποθυμία, λόγω μειωμένης παροχής αίματος στον εγκέφαλο.
- Πόνος στο στήθος (στηθάγχη), που προκαλείται από την αυξημένη πίεση στην αριστερή κοιλία και τη μείωση της ροής του αίματος στο μυοκάρδιο.
- Κούραση χωρίς ειδική αιτία.
- Πρησμένα πόδια, λόγω της αδυναμίας της καρδιάς να αντλήσει επαρκώς αίμα.
- Διάταση της αριστερής κοιλίας, που μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες, όπως κολπική μαρμαρυγή.
Είναι σημαντικό ο Καρδιολόγος να γνωρίζει δομικά προβλήματα της καρδιάς, σύγχρονες διαγνωστικές και θεραπευτικές τεχνικές. Η εξέταση περιλαμβάνει:
- Ιστορικό του ασθενούς και ακρόαση καρδιάς με στηθοσκόπιο για να εντοπίσει τυχόν χαρακτηριστικούς ήχους που σχετίζονται με τη στένωση ή την ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας.
- Ηλεκτροκαρδιογράφημα για την καταγραφή της ηλεκτρικής δραστηριότητας της καρδιάς και για την ανίχνευση αρρυθμιών λόγω αορτικής στένωσης ή ανεπάρκειας
- Υπερηχοκαρδιογράφημα, το οποίο μπορεί να προσδιορίσει τη λειτουργία της αορτικής βαλβίδας, την έκταση της στένωσης ή της ανεπάρκειας, τη σοβαρότητα των προβλημάτων στη βαλβίδα και τη λειτουργία της αριστερής κοιλίας. Το Doppler Echo βοηθά επίσης στην αξιολόγηση της ροής του αίματος και στη μέτρηση της πίεσης πίσω από τη βαλβίδα.
- Μαγνητική τομογραφία καρδιάς για να εξεταστεί η ανατομία και η λειτουργία της αορτικής βαλβίδας με μεγαλύτερη ακρίβεια.
- Αξιολόγηση της αορτικής πίεσης.
Από τις εξετάσεις θα προκύψει σοβαρότητα της ανεπάρκειας ή στένωσης της αορτικής βαλβίδας. Η θεραπεία μπορεί να είναι φαρμακευτική ή να χρειάζεται επέμβαση, αναλόγως με τη σοβαρότητα της βλάβης.
Ειδικότερες πληροφορίες για τις δύο παθήσεις:
Στένωση της Αορτικής Βαλβίδας
Αιτίες στένωσης της Αορτικής Βαλβίδας
- Εκφυλιστική αορτική στένωση που προκαλείται από την ασβεστοποίηση της βαλβίδας σε ηλικιωμένα άτομα.
- Ρευματική καρδιοπάθεια που αναπτύσσεται μετά από επαναλαμβανόμενες λοιμώξεις του λαιμού από στρεπτόκοκκους.
- Όταν η αορτική βαλβίδα έχει δύο γλωχίνες(πτυχές) αντί για τρεις (συγγενής πάθηση) πράγμα που καθιστά τη βαλβίδα πιο επιρρεπή σε στένωση.
Θεραπεία
Η θεραπεία για τη στένωση της αορτικής βαλβίδας περιλαμβάνει:
- Φαρμακευτική αγωγή για να ελεγχθούν οι συμπτώματα, όπως διουρητικά και φάρμακα για τη ρύθμιση της πίεσης.
- Επέμβαση: Η επιλογή της επέμβασης εξαρτάται από τη σοβαρότητα της στένωσης, την κατάσταση της υγείας του ασθενούς και άλλους παράγοντες. Οι δύο κύριες επιλογές θεραπείας περιλαμβάνουν:
-
- Αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας με διαδερμική αντικατάσταση βαλβίδας (TAVI).
- Αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας με ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, όπου η κατεστραμμένη βαλβίδα αφαιρείται και αντικαθίσταται με μια νέα βαλβίδα μηχανική (μεταλλική) ή βιολογική.
Ανεπάρκεια της Αορτικής Βαλβίδας
Αιτίες που προκαλούν ανεπάρκεια της αορτικής βαλβίδας
- Εκφύλιση της βαλβίδας λόγω φυσιολογικής γήρανσης ή από ενδοκαρδίτιδα.
- Γέννηση με ανωμαλίες στη δομή της αορτικής βαλβίδας (π.χ. δίπτυχη αορτική βαλβίδα).
- Ρευματική καρδιοπάθεια η οποία μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή και βλάβη στην αορτική βαλβίδα.
- Διάταση του αορτικού δακτυλίου λόγω συνδρόμου Marfan ή η υπέρτασης.
Θεραπεία της ανεπάρκειας της αορτικής βαλβίδας
Η θεραπεία της αορτικής ανεπάρκειας εξαρτάται από την ένταση και το στάδιο της ασθένειας:
- Φαρμακευτική αγωγή για την ανακούφιση από τα συμπτώματα (διουρητικά για την υπερφόρτωση, αναστολείς ACE ή β-αναστολείς για την μείωση της πίεσης στην καρδιά).
- Διαδερμική αντικατάσταση βαλβίδας (TAVI), όταν τα συμπτώματα είναι σοβαρά και η καρδιά έχει επηρεαστεί σημαντικά. Ανακατασκευή της βαλβίδας σε περιπτώσεις όπου η βαλβίδα μπορεί να αποκατασταθεί με χειρουργική επέμβαση (λιγότερο συχνή).
- Ανοιχτή χειρουργική επέμβαση για αντικατάσταση της αορτικής βαλβίδας.