Η υψηλή αρτηριακή πίεση και η δυσλιπιδαιμία, όταν δεν ρυθμίζονται, μπορούν να προκαλέσουν σοβαρή βλάβη στο καρδιαγγειακό σύστημα. Ο Καρδιολόγος είναι υπεύθυνος για τη διάγνωση και την ρύθμιση τόσο της υπέρτασης, όσο και της δυσλιπιδαιμίας. Το σημαντικότερο είναι ότι θα εκτιμήσει τη σοβαρότητα της κατάστασης και θα αποφασίσει το καλύτερο σχέδιο θεραπείας, το οποίο μπορεί να περιλαμβάνει συνδυασμό φαρμάκων και αλλαγών στον τρόπο ζωής.
Τι είναι όμως οι δύο αυτές παθήσεις και ποιους κινδύνους εγκυμονούν εάν μείνουν αρρύθμιστες;
Υπέρταση
Το 25% των ενηλίκων στον δυτικό κόσμο, έχει πρόβλημα υπέρτασης, αλλά μόλις το 20% των υπερτασικών ρυθμίζει την πίεσή του, ενώ όσο αυξάνει η πίεση, τόσο μεγαλώνει ο κίνδυνος εμφάνισης σοβαρών επιπλοκών, όπως η στεφανιαία νόσος, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η καρδιακή ανεπάρκεια.
Όταν η καρδιά συστέλλεται δημιουργεί μία πίεση ως μηχανισμό για να σπρώχνει το αίμα προς τις αρτηρίες. Αυτή η πίεση, ονομάζεται συστολική αρτηριακή πίεση. Μετά τη συστολή, η καρδιά χαλαρώνει και τότε ονομάζεται διαστολική αρτηριακή πίεση. Οι παράγοντες που επηρεάζουν την αρτηριακή πίεση είναι:
- Η δύναμη με την οποία ο καρδιακός μυς συστέλλετε και προωθεί το αίμα.
- Ο όγκος του αίματος που κυκλοφορεί στο σώμα.
- Η αντίστασή των αρτηριών της κυκλοφορίας του αίματος.
Φυσιολογικά η αρτηριακή πίεση έχει διακύμανση κατά τη διάρκεια της ημέρας, μειώνεται τη νύχτα και αυξάνει πάλι κατά τις πρώτες πρωινές ώρες, καταγράφοντας την υψηλότερη πίεση όλης της ημέρας. Δεν είναι τυχαίο ότι κατά τις πρώτες πρωϊνές ώρες ή σε στιγμές μεγάλης έντασης, έχουμε αυξημένα καρδιακά επεισόδια.
Η ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης σε φυσιολογικά επίπεδα, είναι εφικτή μέσω φαρμακευτικής αγωγής, τροποποιήσεων στον τρόπο ζωής, ή και με συνδυασμό των δύο. Η παρακολούθηση από έναν Καρδιολόγο είναι ζωτικής σημασίας για την αποτελεσματική ρύθμιση και για τη διαχείριση των παραμέτρων κινδύνου για την καρδιά και τα αγγεία.
Στόχος, είναι να μειωθεί ο κίνδυνος εμφάνισης καρδιοαγγειακών νοσημάτων, όπως το εγκεφαλικό, το καρδιακό επεισόδιο ή η νεφρική ανεπάρκεια.
Αν η αλλαγή στον τρόπο ζωής κυρίως ως προς την διατροφή, την άσκηση και τη μείωση του στρές δεν είναι αρκετή, ή αν η υπέρταση είναι σοβαρή, ο Καρδιολόγος θα συνταγογραφήσει φάρμακα για να βοηθήσει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, σε συνδυασμό ή και ξεχωριστά, λαμβάνοντας τις αλληλεπιδράσεις που μπορεί να έχουν με φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής για άλλες παθήσεις. Τέτοια φάρμακα είναι:
- Διουρητικά, τα οποία αυξάνουν την απέκκριση αλατιού και νερού μέσω των νεφρών, μειώνοντας έτσι τον όγκο του αίματος και την πίεση.
- Β-αναστολείς, οι οποίοι μειώνουν τη συχνότητα και τη δύναμη των καρδιακών συστολών, μειώνοντας την πίεση.
- Αναστολείς ασβεστίου, οι οποίοι βοηθούν στη χαλάρωση των αιμοφόρων αγγείων και στη μείωση της καρδιακής πίεσης.
- Αλφα-αναστολείς, οι οποίοι βοηθούν να χαλαρώσουν τα αιμοφόρα αγγεία, διευκολύνοντας την κυκλοφορία του αίματος.
Δυσπιδαιμία
Δυσλιπιδαιμία ονομάζεται η κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα των λιπιδίων (χοληστερόλη και τριγλυκερίδια) στο αίμα, είναι υψηλά ή δεν έχουν ισορροπία. Όταν τα επίπεδά τους είναι πολύ υψηλά, αυξάνεται ο κίνδυνος για καρδιοαγγειακές παθήσεις, όπως στεφανιαία νόσος, εγκεφαλικό και περιφερική αρτηριακή νόσος.
Η δυσλιπιδαιμία συνήθως περιλαμβάνει:
- Υψηλά επίπεδα χοληστερόλης (ιδιαίτερα της LDL ή “κακής” χοληστερόλης).
- Υψηλά επίπεδα τριγλυκεριδίων.
- Χαμηλά επίπεδα HDL χοληστερόλης (γνωστή ως η “καλή” χοληστερόλη).
Τα συμπτώματα της δυσλιπιδαιμίας είναι συνήθως ανεπαίσθητα και η πάθηση διαγιγνώσκεται σε αιματολογικές εξετάσεις ή όταν προκαλέσει σοβαρές καρδιοαγγειακές επιπλοκές όπως έμφραγμα του μυοκαρδίου, πόνο στο στήθος, δυσκολία στην αναπνοή, εμφάνιση κηλίδων λίπους κάτω από το δέρμα ή γύρω από τα μάτια.
Η δυσλιπιδαιμία μπορεί να είναι είτε κληρονομική (οικογενής υπερχοληστερολαιμία, όπου υπάρχει γενετική προδιάθεση για αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης) είτε προέρχεται από άλλες αιτίες όπως ο σακχαρώδης διαβήτης, η υπέρταση, ή η νεφρική ανεπάρκεια, η παχυσαρκία, από ορισμένα φάρμακα, όπως τα αντισυλληπτικά ή τα κορτικοστεροειδή, από την υψηλή κατανάλωση κορεσμένων λιπαρών και ζάχαρης, την έλλειψη άσκησης, το αλκοόλ, το κάπνισμα.
Θεραπεία της δυσλιπιδαιμίας
Η δυσλιπιδαιμία αντιμετωπίζεται σύμφωνα με συγκεκριμένες οδηγίες του Καρδιολόγου για τις αλλαγές που πρέπει να κάνει ένα άτομο στη διατροφή και στον τρόπο ζωής.
Όταν όμως δεν αντιμετωπίζεται και παραμένουν υψηλοί οι δείκτες των λιπιδίων, τότε χορηγούνται φάρμακα για να επιτευχθεί η σωστή ρύθμιση τους και να μειωθεί ο κίνδυνος καρδιοαγγειακών προβλημάτων. Τέτοια είναι:
- Στατίνες: Μειώνουν τα επίπεδα της LDL χοληστερόλης και προστατεύουν από καρδιοαγγειακές επιπλοκές.
- Φιβράτες: Χρησιμοποιούνται κυρίως για τη μείωση των τριγλυκεριδίων.
- Νιασίνη: Βοηθά στην αύξηση των επιπέδων HDL (“καλής” χοληστερόλης) και στην μείωση των τριγλυκεριδίων.
- Αναστολείς της απορρόφησης χοληστερόλης: Μειώνουν την απορρόφηση χοληστερόλης από το έντερο.
- Ω-3 λιπαρά οξέα (σε μορφή συμπληρωμάτων), αν τα τριγλυκερίδια είναι πολύ υψηλά.
Άτομα με υψηλά επίπεδα των λιπιδίων πρέπει να επισκέπτονται για τακτικές εξετάσεις τον ιατρό τους
